461

İsimlendirme : Kirpi Balığı (Türkçe), Globe fish (İngilizce), Slender-spined porcupine fish (İngilizce), Porcupine fish (İngilizce), 球刺魨 (Çince)

Sinonimler : Diodon nicthemerus Cuvier, 1818; Diodon blochii Castelnau, 1872; Atopomycterus nichthemerus (Cuvier, 1818); Diodon nycthemerus Cuvier, 1818.

Sınıflandırma : Animalia (Regnum) -> Bilateria (Sub-Regnum) -> Deuterostomia (Infra-Regnum) -> Chordata (Phylum) -> Vertebrata (Sub-Phylum) -> Gnathostomata (Infra-Phylum) -> Actinopterygii (Sup-Clasis) -> Teleostei (Clasis) -> Acanthopterygii (Sup-Ordo) -> Tetraodontiformes (Ordo) -> Tetraodontoidei (Sub-Ordo) -> Diodontidae (Familia) -> Diodon Linnaeus, 1758 (Genus) -> Diodon nicthemerus Cuvier, 1818 (Species)

Genel Özellikleri

Güney Avusturalya kıyılarında dağılım gösteren Kirpi Balığı (Porcupine fish) indo-pasifik olmasının yanı sıra noktürnal yani gececil -sadece geceleri görülen, besin arayan ve yer değiştiren- ve zehirli (tetrodotoxin) bir türdür. 30-40 cm kadar boya ulaşabildikleri bilinmektedir ancak genellikle 15 cm civarındadırlar. Ilıman bölgelerin kıyı kesimlerini tercih ederler. Literatüre göre 14-26 °C aralığında yaşadığı bilinmektedir. Mercan resifleri gibi korunaklı bölgelerde ya da bol bitkili alanlarda küçük sürüler halinde görülebilirler. Karnivor (etçil) beslenirler, genel besinlerini dip sularda yaşayan sert kabuklu omurgasızlar oluşturur. Yumurtaları ve juvenil (ergin olmayan, genç) bireyleri pelajiktir.

Kirpi balıkları defans mekanizmaları ile bilinirler. Tehlike anında su ya da hava yutarak şişer ve dikensi yapı gösterirler. Ülkemiz sularında da rastlayabileceğimiz Balon balıkları ile bu özellikleri nedeniyle benzerlik gösterirler. Vücudunu kaplayan bu dikensi yapıların, teknik olarak kemik olmadığı, aslında pulların farklılaşmasıyla oluştuğu düşünülmektedir. Bu yapılar yalnızca tehlike anında dikenleşmekte, normal konumunda iken vücuda yapışık ve yatay bir görünümdedirler.

Ticari Önemi

Çok büyük bir ticari öneme sahip olmamasına karşın akvaryum balığı olarak karşımıza çıkmaktadır. Tehlike anında, aşırı strese maruz kaldığında ve/veya ölmeye yakın zehir salgılayabilir. Bu zehir akvaryum içerisindeki tüm balıkların ölmesine sebebiyet verebilir. Akvaryum bakımında bir diğer hassas konu ise mutlaka sert kabuklular ile beslenmesi gerektiğidir, beslenmediği takdirde dişleri aşırı uzama gösterir. El ile dişlerin bilenmesi/yontulması oldukça zor bir süreçtir ve uzun dişli bireyler yaşayamazlar. Bakım, taşıma ve avlama aşamaları oldukça özen gerektirir. Salgıladığı toksinler diğer canlılar ve su ile temasının kesilmesi durumunda kendisi için bile ölümcül olabilir. Beslenme karakterleri genellikle kum içerisinde gömülü canlıları içerdiği için üfleyerek bu canlıları ortaya çıkarma eğilimindedirler. Akvaryum planlanırken bu özellikleri dikkate alınmalıdır.

Resim Galerisi

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Kaynaklar;

[1] Fishes of Australia

[2] Fishbase

[3] ITIS

[4] EOL