İçindekiler
Bilindiği gibi okyanuslar ve denizler dünyanın büyük bir kısmını kaplamaktadır. Bu nedenle okyanuslar ve denizler hakkında sürekli farklı fikirler ortaya çıkmıştır. Uzunca bir zaman yeryüzünde 5 okyanusun (Atlantik, Pasifik, Hint, Arktik ve Antarktik) varlığı kabul edilmiştir. Ancak Atlantik, Pasifik ve Hint Okyanuslarını, Antarktik okyanusundan ayıran bir sınır bulunmadığından artık günümüzde okyanuslar 4 (Atlantik Okyanusu, Pasifik Okyanusu, Hint Okyanusu ve Arktik Okyanus) olarak kabul edilmektedir. Bu yazımızdan Okyanuslar ve Denizler, derinlik, alan ve hacim ölçüleri ile birlikte incelenmiştir;
Okyanuslar ve Denizler
Okyanuslar | Alan (106 km2) | Hacim (106 km3) | Ortalama Derinlik (m) |
Pasifik Okyanusu | 181.033 | 714.410 | 3940 |
Atlantik Okyanusu | 94.314 | 337.210 | 3575 |
Hint Okyanusu | 74.118 | 284.608 | 3840 |
Arktik Okyanusu | 12.257 | 13.702 | 1117 |
Pasifik Okyanusu
Dört okyanusun en genişi olan Pasifik Okyanusu, doğusunda Amerika, kuzeyinde ise Bering Denizi (Arktik Okyanusuna sınır) ile sınırlanırken, batısında Malaya Takımadaları ve Avustralya’nın kuzeyinde kalan Torre Boğazı (Hint Okyanusuna sınır) ile sınırları son şeklini almıştır. En derin bölgeleri Marianna (10.980 m), Filipinler (10.540 m) ve Kuril adalarıdır (10.374 m). Pasifik Okyanusu 17 deniz ile temsil edilir.
Pasifik Denizleri | Alan (109 m2) | Hacim (1012 m3) | Ortalama Derinlik (m) |
Mercan Denizi | 4.791 | 11.470 | 2.394 |
Güney Çin Denizi | 3.685 | 3.907 | 1.060 |
Berring Denizi | 2.304 | 3.683 | 1.598 |
Okhotsk Denizi | 1.590 | 1.365 | 859 |
Alaska Körfezi | 1.327 | 3.226 | 2.431 |
Arafura Denizi | 1.037 | 204 | 197 |
Japon Denizi | 978 | 1.713 | 1.752 |
Doğu Çin Denizi | 752 | 263 | 349 |
Timor Denizi | 615 | 250 | 406 |
Selebes Denizi | 472 | 1.553 | 3.291 |
Java Denizi | 433 | 20 | 46 |
Sulu Deniz | 420 | 478 | 1.139 |
Sarı Deniz | 417 | 17 | 40 |
Moluk Denizi | 307 | 578 | 1.880 |
Seram Denizi | 187 | 227 | 1.209 |
Kaliforniya Körfezi | 177 | 145 | 818 |
Bali Denizi | 119 | 49 | 411 |
Atlantik Okyanusu
Diğer okyanuslara göre sınırları oldukça bariz olup, batıda Amerika, doğuda ise Avrupa ve Afrika kıtaları ile sınırlandırılmıştır. Kuzeyinde Arktik Okyanusu, Güneyinde ise Güney Amerika ile Antarktik arasındaki Drake geçidi ile Pasifik Okyanusu ile sınırları belirginleşmiştir. En derin yeri 9280 m ile Porto Rico çukurudur. Atlantik Okyanusu, içerisinde tam 34 deniz barındırmaktadır.
Atlantik Denizleri | Alan (109 m2) | Hacim (1012 m3) | Ortalama Derinlik (m) |
Karayip Denizi | 2.754 | 6.860 | 2.491 |
Akdeniz | 2.516 | 3.758 | 1.494 |
Meksika Körfezi | 1.543 | 2.332 | 1.512 |
Gine Körfezi | 1.533 | 4.592 | 2.996 |
Hudson Körfezi | 1.232 | 158 | 128 |
Kuzey Denizi | 600 | 55 | 91 |
Karadeniz | 461 | 537 | 1166 |
Baltık Denizi | 386 | 33 | 86 |
Hint Okyanusu
Atlantik ve Pasifik Okyanusları ile sınırları çok uzundur. Kuzeyinde Arabistan ve Hindistan kıyıları bulunur. Hint Okyanusu 5 deniz ile temsil edilir.
Hint Denizleri | Alan (109 m2) | Hacim (1012 m3) | Ortalama Derinlik (m) |
Umman Denizi | 3.863 | 10.561 | 2.731 |
Bengal Denizi | 2.172 | 5.616 | 2.586 |
Andaman Denizi | 620 | 660 | 1.096 |
Kızıl Deniz | 450 | 251 | 558 |
İran Körfezi | 241 | 10 | 40 |
Arktik Okyanusu
Sınırları karalardan oluşan, kıtalar arasında kalmış denilebilecek bir okyanustur. Asya, Avrupa, Grönland ve Kuzey Amerika (Alaska-Kanada) arasındadır. Arktik Okyanusu 10 deniz ile temsil edilir.
Arktik Denizleri | Alan (109 m2) | Hacim (1012 m3) | Ortalama Derinlik (m) |
Barent Denizi | 1.405 | 322 | 229 |
Norveç Denizi | 1.383 | 2.408 | 1.742 |
Grönland Denizi | 1.205 | 1.740 | 1.444 |
Doğu Sibirya | 901 | 53 | 58 |
Karadeniz | 883 | 104 | 118 |
Baffin | 689 | 593 | 861 |
Laptev Denizi | 650 | 338 | 519 |
Beaufort Denizi | 476 | 478 | 1004 |
Beyaz Deniz | 90 | 8 | 89 |