Sınırsız Mavi Nedir?
“Öğrendiklerimizi anlar, anladıklarımızı sever, sevdiklerimizi koruruz.”
Yirminci yüzyılın ortalarında uzaydan Dünya’ya ilk kez bakıldığında Dünya kolayca zarar verilebilecek küçücük bir top gibi görünüyordu. Eşsiz maviliğe sahip, sonsuz derinlik duygusu uyandıran ve binlerce canlıya ev sahipliği yapan bu küreye kim zarar vermek isteyebilirdi ki? Ancak zaman içinde insanoğlunun kendi yaptıklarının doğayla uyumlu olmaması dünyayı temelden değiştirmiştir. Bu değişikliklerin birçoğu yaşamı tehdit eden bazı tehlikeleri de beraberinde getirmektedir.
Bu yüzyılın başlarında doğanın korunması anlama gelen çevrecilik akımı son 20–25 yılda ilgi alanı olmuştur. Bugün çevre kirlenmesi ile mücadele fikri, gelişmiş ülkelerde kamuoyu tarafından benimsenmiş, bu konuda kurulan çeşitli dernek ve kurumlar çevre kirlenmesine karşı etkin bir biçimde faaliyette bulunmaya ve ekolojik bir ağırlık oluşturarak, politik kararlarda rol almaya başlamışlardır. Ülkemizde de çevre koruma çalışmalarının başarıya ulaşmasında, halkın bilinçlenmesi, kamuoyu ve ekolojik bir ağırlık oluşturulması yaşamsal önem taşımaktadır.
DenizTemiz Derneği / TURMEPA
Kuruluşundan bu yana TURMEPA (TURKISH MARINE ENVIRONMENT PROTECTION ASSOCIATION) “Türk Deniz Çevre Koruma Derneği”, mesleki birliklere, marinalara, yat sahiplerine, ilköğretim, ortaöğretim ve üniversite öğrencilerine denizin korunması ile ilgili konularda eğitim vermeye devam etmektedir. TURMEPA, çevre bilinci eğitiminin uzun vadeli bir iş olduğu inancından yola çıkarak “hiçbir zaman bitmeyen bir iş” olarak tanımlanabilecek eğitim çalışmalarını sürdürebilmek amacıyla “ Sınırsız Mavi (Denizler Yaşamalı)” eğitim projesinin başlatılmasına karar vermiştir.
1 Eylül 2005 tarihinde Millî Eğitim Bakanlığı ile imzalanan 5 yıllık eğitim protokolü çerçevesinde, Sınırsız Mavi (Denizler Yaşamalı) programının öncelikle kıyı illerinde olmak üzere Türkiye’deki tüm okullarda uygulanması olanağı elde edilmiştir.
DenizTemiz Derneği/TURMEPA kurulduğu günden bu yana çeşitli programlar ile devlet ve özel okullardaki öğrencilere deniz kirliliğinin nedenleri ve önlenmesi konusunda eğitimler vermiştir. DenizTemiz Derneği kurulduğu günden itibaren eğitimin, insanlarda değişim yaratmada tek çözüm olduğuna inanmıştır.
2004 yılında yeni bir yapılanmaya giren DenizTemiz Derneği /TURMEPA bu doğrultuda eğitim programını da içerik açısından güncellemeye başlamıştır. Önceki yıllarda eğitmen ve gönüllüleri aracılığıyla okullara giden TURMEPA daha fazla insana ulaşmak ve çarpan etkisi daha fazla olacak bir proje oluşturma arayışına girişmiştir.
Çeşitli yöntem arayışlarından sonra DenizTemiz Derneği/TURMEPA en etkili eğitim çabasının öncelikle okullardaki öğretmenlerin TURMEPA eğitmenleri tarafından eğitilmesi ve onların da öğrencileri eğitmesi olduğuna karar vermiştir.
Programın içeriği öğretim üyeleri ve öğretmenlerden oluşan bir komisyon tarafından hazırlanmıştır. Bu program ve hazırlanan öğretim materyalinin, Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı’nın 28.08.2006 tarih ve B.08.0.TTK.0.01.03.03.611/9036 sayılı yazısı ile ilköğretim okullarında uygulanması uygun bulunmuştur.
İlköğretim ve ortaöğretim çağındaki öğrencileri, doğal varlıkları korumak konusunda bilinçlendirmek ve farkındalık yaratmak amacıyla “Sınırsız Mavi” projesi ile 5 yılın sonunda, yaklaşık 16,588 okulda 30,000 öğretmen ile 6,592,000 öğrenciye ulaşılması hedeflenmiştir.
Amaçlar
Sınırsız Mavi programının temel amaçları şunlardır:
. Her yaştan öğrenciye, bütün canlı varlıklara ve doğal çevreye karşı saygılı olma ve bilimin değerini takdir etme bilinci kazandırmak.
. İnsan ve deniz arasındaki ilişkiyi fark ettirerek değerli doğal kaynaklarımızı korumak.
. Etkinlikler aracılığıyla, öğrencilerin çeşitli derslerdeki temel yeterliliklerini artırmalarına yardımcı olmak.
. Öğretmenlerimize ve öğrencilerimize eğitim amacıyla yararlanabilecekleri kaynaklar sağlamak.
Kazanımlar
Sınırsız Mavi programı kapsamında öğrencilerin elde etmeleri beklenen kazanımlar, öğrencilerin gelişim özellikleri ve öğrenim gördükleri sınıflar dikkate alınarak belirlenmiştir. Tablo-1’de de görüleceği gibi bazı kazanımlar öğrencilerin alt sınıflarda edindikleri bilgileri hatırlatıcı ve yeni kazanımlara temel oluşturacak niteliktedir. Diğer kazanımlar ise öğrencilerin öğrenim gördükleri sınıf düzeyine göre geliştirilmiştir.
Sınırsız Mavi programına özgü kazanımlar şunlardır:
Öğrenciler,
. Yaşamın suya bağlı olduğunu kavrar.
. Yeryüzündeki suların sürekli hareket halinde olduğunu fark eder.
. Yeryüzünde yaşamın devam edebilmesi için uygun koşulların oluşmasında denizlerin rolünü fark eder.
. Karalar ve denizler arasındaki etkileşimi kavrar.
. Denizlerin, karalarda yaşayan canlı türlerinden çok daha fazla sayıda canlı türü barındırdığını fark eder.
. Bilinçsiz avlanmanın denizler üzerindeki olumsuz etkilerini fark eder.
. Bilinçsiz yapılaşmanın denizler üzerindeki olumsuz etkilerini fark eder.
. Deniz kirliliğine yol açan evsel atıkları listeler.
. Evsel ve endüstriyel atıkların denizler ve deniz canlıları üzerindeki olumsuz etkilerini fark eder.
. Deniz kirliliğine yol açan endüstriyel atıkları listeler.
. Ağır metallerin denizler üzerindeki olumsuz etkilerini fark eder.
. Deniz taşımacılığının denizler üzerindeki olumsuz etkilerini fark eder.
. Kimyasal atıkların denizler üzerindeki olumsuz etkilerini fark eder.
. Deniz kirliliğinin yaşamını denizlerde sürdüren canlıları tehdit ettiğini fark eder.
. Deniz kirliliğinin bazı deniz canlılarının neslinin tükenmesine neden olduğunu kavrar.
. Denizlerdeki biyolojik çeşitliliğin azalmasının sonuç olarak insan yaşamını da tehdit ettiğini fark eder.
. Denizlerin temizliği ile ilgili kurum ve kuruluşlar ile bunların faaliyetleri hakkında bilgi edinir.
. Denizlerin temizliği ile ilgili neler yapabileceği konusunda öneriler geliştirir.
Sınırsız Mavi Eğitimi İller
“Sınırsız Mavi” Projesi kapsamında bugüne kadar eğitim verilen illerin sayısı 18’e ulaşmıştır.
1. İstanbul
2. Antalya
3. Adana
4. Van
5. Mersin
6. Hatay
7. Sinop
8. Bartın
9. Kocaeli
10. Muğla
11. Düzce
12. Aydın
13. Yalova
14. Zonguldak
15. Sakarya
16. İzmir
17. Trabzon
18. Samsun
Proje hakkında daha detaylı bilgiye bu adres üzerinden ulaşabilirsiniz.
